
Năm 1642, tiếng súng nổ vang lên trên đất nước Anh, đánh dấu sự khởi đầu của một cuộc nội chiến đầy máu lửa và bi kịch. Cuộc cách mạng vinh quang đã lay chuyển tận gốc rễ hệ thống chính trị của Anh thời đó, chấm dứt chế độ quân chủ tuyệt đối và đưa nước Anh bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên quân chủ lập hiến.
Để hiểu được bản chất sâu xa của cuộc cách mạng này, chúng ta cần quay ngược về những thập niên trước đó, khi mà mâu thuẫn giữa nhà vua Charles I và Quốc hội ngày càng gay gắt.
-
Nhà vua Charles I: Một vị vua theo đạo Tin lành cao cấp, tin rằng quyền lực của ông là thiêng liêng và được ban tặng bởi Thượng đế. Ông muốn nắm quyền tuyệt đối, kiểm soát quân đội và thuế má mà không cần sự đồng ý của Quốc hội.
-
Quốc hội: Đại diện cho tầng lớp quý tộc và tư sản đang lên, họ đòi hỏi có tiếng nói trong chính trị và chống lại âm mưu chuyên chế của nhà vua.
Cuộc xung đột giữa hai bên đã dẫn đến những nỗ lực thỏa hiệp không thành công. Năm 1628, Quốc hội buộc phải từ bỏ quyền hạn của mình để đổi lấy sự đảm bảo về an toàn cho các nghị sĩ. Tuy nhiên, nhà vua Charles I sau đó đã tự ý giải tán Quốc hội và cai trị một cách độc đoán trong 11 năm.
Năm 1639, nhà vua Charles I buộc phải triệu tập lại Quốc hội vì nhu cầu tài chính cấp thiết. Tuy nhiên, Quốc hội này đã trở nên kiên quyết hơn trước. Họ từ chối cấp tiền cho nhà vua trừ khi ông chấp nhận những hạn chế về quyền lực của mình.
Cuộc đối đầu giữa Quốc hội và nhà vua ngày càng leo thang. Cuối cùng, vào năm 1642, Charles I đã huy động quân đội để đàn áp Quốc hội, đánh dấu sự khởi đầu của cuộc nội chiến.
Hai phe chính trong cuộc cách mạng:
Phe | Lãnh đạo | Mục tiêu |
---|---|---|
Vua Charles I | Charles I | Giữ quyền lực tuyệt đối |
Quốc hội | Oliver Cromwell | Thiết lập chế độ quân chủ lập hiến |
Cuộc nội chiến kéo dài hơn 8 năm, với những trận đánh khốc liệt và sự chia rẽ sâu sắc trong xã hội Anh.
- Phe Quốc hội: Dưới sự lãnh đạo của nhà chính trị tài ba Oliver Cromwell, phe Quốc hội đã giành được nhiều thắng lợi quân sự quan trọng. Họ kiểm soát được lực lượng hải quân và cuối cùng đã bắt được nhà vua Charles I.
- Phe Vua Charles I: Phe này gặp nhiều khó khăn do thiếu sự thống nhất và nguồn lực hạn chế.
Sau khi nhà vua bị bắt, Quốc hội đã quyết định xử tử ông vào năm 1649. Đây là một bước ngoặt lịch sử quan trọng, đánh dấu sự sụp đổ của chế độ quân chủ tuyệt đối ở Anh.
Hậu quả của cuộc cách mạng:
Cuộc cách mạng vinh quang có những hậu quả sâu xa và dài hạn đối với lịch sử Anh:
-
Sự hình thành nền cộng hòa: Sau khi Charles I bị xử tử, Anh được tuyên bố là một nước cộng hòa, với Oliver Cromwell làm Quốc trưởng. Tuy nhiên, chế độ này chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn.
-
** Sự trở lại của chế độ quân chủ**: Năm 1660, con trai của Charles I là Charles II được mời trở về làm vua, đánh dấu sự chấm dứt của cộng hòa và sự trở lại của chế độ quân chủ. Tuy nhiên, đây không phải là chế độ quân chủ tuyệt đối như trước nữa.
-
Hiến pháp năm 1689: Hiến pháp này đã giới hạn quyền lực của nhà vua và thiết lập quyền lực cho Quốc hội, đảm bảo nền dân chủ nghị viện mà chúng ta biết ngày nay.
Cuộc cách mạng vinh quang là một sự kiện quan trọng trong lịch sử Anh. Nó đã góp phần tạo ra nền dân chủ nghị viện hiện đại và đặt nền móng cho sự phát triển của Anh như một cường quốc trên thế giới.